6/06/2018

Dieta antynowotworowa - czy istnieje?


Nowotwór powstaje na skutek niepohamowanego i niekontrolowanego rozrostu naszych własnych, zdrowych komórek. Zmienione komórki mają zupełnie inny metabolizm niż komórki "normalne" i o wiele większe zapotrzebowanie na energię. Zdrowa komórka pozyskuje "pożywienie" na drodze oddychania tlenowego, czyli, krótko mówiąc, procesu utleniania glukozy do dwutlenku węgla. Jest to łańcuch reakcji, w wyniku którego zostaje uwolniona energia w postaci ATP. Zmutowane, nowotworowe komórki idą jednak na skróty i zamiast przeprowadzania szeregu reakcji, wykorzystują glukozę do procesu fermentacji, który to ogólnie jest procesem mniej wydajnym energetycznie, ale komórki nowotworowe pozyskują z niego tyle samo energii, co te zdrowe z oddychania tlenowego. Jest to spowodowane tym, że glikoliza (proces rozpadu glukozy, pierwszy etap oddychania tlenowego) jest 124 razy bardziej intensywna wśród komórek nowotworowych, a proces ten nasila się podczas wzrostu stężenia wolnej glukozy we krwi. Nowotworowe komórki nie dosyć, że wydajniej wykorzystują glukozę to dodatkowo sprawniej ją pobierają. W efekcie tego zmienione komórki są w stanie lepiej się rozrastać i mnożyć, podczas gdy zdrowe komórki pozostają niedożywione. Nowotwór się powiększa i może po czasie zajmować inne tkanki, podczas gdy nasze zdrowe komórki nie mają siły się dzielić i dochodzi do procesu kacheksji, czyli do wyniszczenia organizmu, a przy braku leczenia lub czasem nawet i diagnozy, może dojść do zgonu. 
Podczas gdy nowotwory łagodne, czyli te, które nie są tak silnie zmienione, wyleczyć jest stosunkowo łatwo i nie zagrażają one tak silnie życiu, tak już złośliwe zmiany to na terenie Polski wśród mężczyzn około 20% wszystkich zgonów, a w grupie kobiet 10%. Liczba zachorowań i zgonów z powodu chorób nowotworowych stale wzrasta, szczególnie w krajach o typowo "zachodnim stylu życia". 

Dlaczego się tak dzieje i jak temu zaradzić?

30% wszystkich nowotworów do nowotwory dietozależne. Warto zatem zwrócić uwagę na nasz talerz oraz styl życia. Liczne badania wskazują na powiązanie nieodpowiedniej diety, braku aktywności fizycznej oraz otyłości z nowotworami piersi, macicy, trzustki, jelita grubego, nerek, przełyku, żołądka, tarczycy i innych. Zatem jakie czynniki działają ochronnie, a jakie nam szkodzą?

Aktywność fizyczna

American Cancer Society podkreśla wagę codziennego ruchu w profilaktyce nowotworów o ludzi z każdej grupy wiekowej. Półgodzinny, codzienny wysiłek o średniej intensywności (spacer, bieganie, gry zespołowe, pływanie itp.) zmniejsza ryzyko zachorowania nie tylko na nowotwór, ale również działa korzystnie na układ krążenia, pomaga utrzymać odpowiednią masę ciała, kontrolować glikemię (pamiętajcie cukrzycy!) oraz korzystnie wpływa na kościec i wzmacnia tkankę mięśniową. 

Masa ciała

Otyłość i nadwaga są uznawane z czynniki ryzyka wielu chorób, w tym nowotworowych. Istotne zatem jest utrzymanie jej na odpowiednim poziomie. Wiele badań wskazuje, że osoby z BMI powyżej 25(kg/m2) częściej chorują na choroby nowotworowe, a u osób z już zdiagnozowanym nowotworem, zbyt wysoka masa ciała jest czynnikiem obniżającym rokowanie, czyli zmniejszającym szansę na wyleczenie. Warto zatem w przypadku nadmiernej masy ciała, zredukować nadprogramowe kilogramy. 

Palenie papierosów i spożycie alkoholu

Papierosy są bezpośrednim czynnikiem ryzyka zachorowania na liczne nowotwory przez swoje potencjalne działanie mutagenne na komórkę. Przez palenie i dym tytoniowy szczególnie narażone na rozwinięcie nowotworu są przełyk, krtań i płuca. Alkohol spożywany w nadmiernej ilości także może powodować nowotwory, szczególnie w obrębie jamy ustnej, przełyku oraz wątroby. Zaleca się zatem całkowite zaprzestanie palenia tytoniu, a spożycie alkoholu zminimalizować. Dopuszczalna, dzienna dawka spożycia czystego alkoholu etylowego to 2 standardowe porcje, czyli 0,5 litra piwa, kieliszek wina, dwa kieliszki wódki. 

Dieta

W profilaktyce nowotworów przede wszystkim warto skupić się na większym spożyciu warzyw i  owoców, które przez swoje właściwości przeciwzapalne i bogactwo różnych mikroskładników niezbędnych w poprawnym funkcjonowaniu komórek, obniżają ryzyko zachorowania. Ważnym elementem diety jest również błonnik - szczególnie istotny w zapobieganiu rakowi jelita grubego. Znajduje się on głównie w produktach pełnoziarnistych. Unikaj produktów smażonych, a oleju do smażenia używaj tylko raz (podczas wielokrotnego podgrzewania tłuszczu wytwarza się rakotwórcza substancja - akroleina). Nie przesalaj potraw - nadmierne solenie i spożycie słonych potraw sprzyja powstawaniu raka żołądka, a mniejsze spożycie czerwonego mięsa przekłada się na mniejsze ryzyko raka jelita grubego. Wysokoprzetworzone jedzenie oraz rafinowane węglowodany (biały ryż, chleb, makaron) także nie są Twoimi sprzymierzeńcami w obronie przed nowotoworami. 
W kwestii diety warto jednak przyjrzeć się nieco dokładniej. Liczne badania sugerują, że dieta o wysokim indeksie i/lub ładunku glikemicznym może pobudzać proces nowotworzenia (co to indeks i ładunek glikemiczny przeczytasz <TU>). 
Indeks i ładunek glikemiczny są często używane przez cukrzyków, gdyż są wskaźnikami jak szybko i intensywnie dany produkt wpłynie na stężenie glukozy we krwi. Jak już wcześniej zostało wspomniane, wysokie stężenie wolnej glukozy we krwi, sprzyja wydajniejszemu poborowi i wykorzystaniu glukozy przez komórki nowotworowe. Dodatkowo wiele prac wskazuje, że hiperglikemia (wysokie stężenie glukozy we krwi) oraz hiperinsulinemia (wysokie stężenie insuliny we krwi) mogą zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwory. 
(Więcej o indeksie i ładunku glikemicznym w procesie nowotworzenia już niedługo na blogu. :) )

Podsumowanie

1. Ruszaj się! (codziennie, przez minimum półgodziny)
2. Kontroluj masę ciała! (cel: BMI <25kg/m2, jeśli potrzebujesz pomocy przy redukcji skorzystaj z porady specjalisty, odpuść sobie głodówki - schudnij z głową!)
3. Rzuć palenie, a alkohol spożywaj z rozsądkiem! 
4. Jedz więcej warzyw i owoców! (z przewagą tych pierwszych i jak najwięcej możesz, minimum 0,5kg dziennie)
5. Zwiększ spożycie błonnika! (WHO zaleca od 20 do 40 gramów dziennie; znajdziesz go w pełnoziarnistych makaronach, ryżach, kaszach, pieczywie; pamiętaj przy tym o piciu wody : ) )
6. Nie przesalaj potraw! (5 gramów soli dziennie to max, im mniej tym lepiej)
7. Nie przesadzaj z czerwonym mięsem! (zamień je na drób lub ryby albo spróbuj kuchni wegetariańskiej - też jest smaczna :) )
8. Zwracaj uwagę na indeks/ładunek glikemiczny produktów! (wysokim indeksem i ładunkiem charakteryzują się głównie rafinowane, wysokoprzetworzone produkty, słodzone i gazowane napoje, słodycze, suszone owoce - zjadaj je w rozsądnych ilościach lub wyklucz całkowicie - no może oprócz suszonych owoców, na nie możesz trochę przymknąć oko, ale też im całkowicie nie pobłażaj ;) )
9. Wykonuj badania profilaktyczne! (to bardzo istotne, niektóre zmiany nowotworowe można wykryć bardzo wcześnie i szybko się ich pozbyć, im dłużej zwlekasz z wizytą u lekarza tym gorzej)


59 komentarzy:

  1. Super blog, keep it goin"

    OdpowiedzUsuń
  2. Jeżeli chodzi o trzeci punkt podsumowania - można jakoś pogodzić zdrowie odżywanie ze spożywaniem dużej ilości alkoholu?
    Mój kolega pyta :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Mam pytanie. Czy w punkcie drugim w podsumowaniu nie powinno być: "Zwiększ spożycie alkoholu?"
    Pozdrawiam
    Renata

    OdpowiedzUsuń
  4. Eh, te komentarze u góry są żałosne... Ludzie!! To jest na prawdę poważny problem. Dziewczyna przedstawiła to w bardzo naukowy sposób... weżcie sobie to do serca, bo was też może to spotkać!!!

    OdpowiedzUsuń
  5. Zgadzam się z przedmówczyni — dziewczyna przedstawiła w bardzo fajny sposób jak odżywiać się, by zapobiec nowotworowi. Fakt faktem nie jest to sposób, aby ustrzec się od nowotworu, lecz warto tu zajrzeć, żeby dowiedzieć się, jaki tryb życia może go wywołać ;)

    OdpowiedzUsuń
  6. W poście zaznaczyłam jedynie, że dawka alkoholu powinna być niewielka. Dla niektórych niewiele to 3 piwa albo butelka trunku 40%. Uznałam zatem, że warto to uściślić i podkreślić, że z alkoholu nie trzeba całkowicie rezygnować tylko korzystać z niego z rozsądkiem. :)

    OdpowiedzUsuń
  7. Na szczęście stosuję się do wszystkich wskazówek! :)

    OdpowiedzUsuń
  8. Super wpis. Z pewnością odpowiednia dieta i zdrowy styl życia przyczyniają się do możliwości uniknięcia różnych chorób.

    OdpowiedzUsuń
  9. Przydatne porady. Stosowanie zdrowej diety sprawi, że będziemy się lepiej czuć i tym samym prawdopodobieństwo uniknięcia chorób wzrośnie.

    OdpowiedzUsuń
  10. Treściwy artykuł. Bardzo ważne informacje tutaj ujęłaś. Zdrowe odżywianie to podstawa jeśli chcemy utrzymać nasz organizm w dobrej formie. Co prawda początki są niekiedy bardzo trudne ale ma to sporo zalet.

    OdpowiedzUsuń
  11. Bardzo cenne informacje. Dieta w dużej mierze przyczynia się do uniknięcia wielu chorób.

    OdpowiedzUsuń
  12. Świetny artykuł! Wiele ciekawych informacji.

    OdpowiedzUsuń
  13. Odżywiając się zdrowo z pewnością unikniemy wielu chorób.

    OdpowiedzUsuń
  14. Prawidłowo zbilansowana dieta uzupełniona w suplementy to klucz do uniknięcia różnych chorób, w tym nowotworów.

    OdpowiedzUsuń
  15. Ciekawe i przydatne wiadomości.

    OdpowiedzUsuń
  16. Brak odpowiedniej diety na pewno wpłynie na nasze zdrowie, co może spowodować wiele róznych chorób.

    OdpowiedzUsuń
  17. Taka cudowna dieta nie istnieje, ale z pewnością zdrowe odżywianie i regularna aktywność fizyczna to zdrowe życie.

    OdpowiedzUsuń
  18. Zdecydowanie warto zdrowo się odżywiać i przede wszystkim z głową.

    OdpowiedzUsuń
  19. Bardzo ciekawy artykuł. Wszystko napisane w zrozumiały i przejrzysty sposób.

    OdpowiedzUsuń
  20. Cenne informacje, jak najbardziej przydatne.

    OdpowiedzUsuń
  21. Zdrowe odżywianie to podstawa długiego życia

    OdpowiedzUsuń
  22. Zdrowy styl życia pozwoli nam na uniknięcie wielu niebezpiecznych chorób.

    OdpowiedzUsuń
  23. Odpowiednie żywienie może nas uchronić od wielu schorzeń. Warto żyć zdrowo.

    OdpowiedzUsuń
  24. Jeden z lepszych blogów o tej tematyce. Bardzo ciekawy wpis. Cieszę się, że tutaj trafiłam i na pewno jeszcze tutaj wrócę.

    OdpowiedzUsuń
  25. Treściwy wpis. Cenne wiadomości. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  26. Gdyby na wszystkie choroby była jakaś cudowna dieta to świat wyglądałby inaczej. Niestety tak nie jest a my jesteśmy tym co jemy. Dlatego warto zadbać o swoją lepszą i zdrowszą przyszłość.

    OdpowiedzUsuń
  27. Super wpis. Zdrowa dieta powinna towarzyszyć nam przez całe życie.

    OdpowiedzUsuń
  28. Nowotwory to straszna sprawa, szczególnie jeśli są nieuleczalne. Zdrowy tryb życia może nas przed nimi ustrzec.

    OdpowiedzUsuń
  29. Cenne informacje. Myślę, że wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy.

    OdpowiedzUsuń
  30. Treściwy artykuł. Zdecydowanie każdy powinien go przeczytać. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  31. Dbanie o swoje zdrowie to podstawa.

    OdpowiedzUsuń
  32. Bez zdrowej diety i aktywności fizycznej ciężko zachować zdrowie.

    OdpowiedzUsuń
  33. Niestety nie ma cudownej diety uleczającej liczne choroby, ale wdrożenie odpowiednich zasad żywieniowych ma ogromne znaczenie w profilaktyce i zapobieganiu różnym dolegliwość.

    OdpowiedzUsuń
  34. Zdrowa żywność to podstawa w uniknięciu licznych chorób.

    OdpowiedzUsuń
  35. Warto uświadamiać społeczeństwo o tak niebezpiecznej chorobie. Zmiana złych nawyków żywieniowych to podstawa zdrowego i długiego życia.

    OdpowiedzUsuń
  36. Profilaktyka antynowotworowa- taka jak odpowiednia dieta- na pewno zmniejszają ryzyko zachorowania na raka…Jednak co zrobić gdy już jesteśmy chorzy? Grunt to nie panikować! Według badaczy susz CBD https://cannaberia.pl/product-category/susz-cbd/ wspomaga skuteczność chemioterapii oraz poprawia pamięć i koncentrację. Wszystko zależy od kondycji organizmu danego człowieka i jego chęci wsparcia medycyny konwencjonalnej idealnym dziełem natury.

    OdpowiedzUsuń
  37. Sami musimy zadbać o swoje zdrowie, nikt za nas tego nie zrobi… a dieta ma duży wpływ na nasze samopoczucie. Przykładowo- warto spożywać probiotyki- a wśród nich króluje znana w Chinach kombucha https://www.koala-kombucha.pl/ . Wysoki poziom witamin B w kombuchy, wpływa bezpośrednio na codzienną energię i ogólne samopoczucie. Coraz więcej badań wskazuje również, że spożywanie probiotyków ma działanie antydepresyjnie.

    OdpowiedzUsuń
  38. Super artykuł. Zawsze jest odpowiednia pora, aby zadbać o siebie i swoje zdrowie.

    OdpowiedzUsuń
  39. Zdrowie żywienie to podstawa. Do tego regularna aktywność fizyczna, która może uchronić nad od wielu chorób.

    OdpowiedzUsuń
  40. Bardzo wartościowy wpis!

    OdpowiedzUsuń
  41. Bardzo ciekawy i pomocny wpis. Warto przeczytać do końca ;)

    OdpowiedzUsuń
  42. Przyznam że bardzo zaciekawiły mnie te informacje.

    OdpowiedzUsuń
  43. Bardzo ciekawe podejście. Zainteresował mnie ten wpis.

    OdpowiedzUsuń
  44. Podoba mi się to podsumowanie.

    OdpowiedzUsuń
  45. Wpis zawiera bardzo ciekawe informacje

    OdpowiedzUsuń

Copyright © 2016 faster, better, healthier , Blogger